Tansiyon (hipertansiyon), dünya genelinde en sık görülen kronik hastalıklardan biridir. Bu nedenle tansiyonu kontrol altına almak için düzenli olarak tansiyon ilaçları (antihipertansifler) kullanılır. Ancak bazı hastalarda bu ilaçların ardından boğazda şişme, gıcık veya nefes darlığı gibi rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.
Peki bu durum bir alerjik reaksiyon olabilir mi?
Tansiyon İlaçları ve Olası Yan Etkileri
Tansiyon ilaçları; kan damarlarını gevşeterek, kalp atış hızını düzenleyerek veya sıvı dengesini kontrol ederek tansiyonu düşürür. Ancak her ilaçta olduğu gibi bu grupta da bazı kişilerde alerjik veya tahammülsüzlük (intolerans) reaksiyonları gelişebilir.
Bu reaksiyonların en dikkat çekici olanı, boğazda ani şişlik şeklinde kendini gösterebilen anjiyoödem tablosudur.
Boğazda Şişme Neden Olur?
Tansiyon ilaçlarının neden olabileceği boğaz şişmesi, çoğunlukla aşağıdaki mekanizmalarla gelişir:
- İlacın etken maddesine karşı alerji: Özellikle ACE inhibitörleri olarak bilinen tansiyon ilaçları (örneğin enalapril, lisinopril, perindopril) nadiren de olsa anjiyoödem adı verilen ciddi bir alerjik reaksiyona yol açabilir.
- İlaç etkileşimleri: Aynı anda başka ilaçlar (özellikle ağrı kesiciler veya antibiyotikler) kullanılıyorsa, alerjik yan etki riski artabilir.
- Boğazda kuruluk ve tahriş: Bazı tansiyon ilaçları, özellikle ACE inhibitörleri, kuru öksürük ve boğazda tahriş hissine neden olabilir. Bu durum gerçek bir alerjik tablo olmasa da hastalar tarafından “boğazda şişlik hissi” şeklinde tarif edilir.
Anjiyoödem Nedir ve Neden Önemlidir?
Anjiyoödem, cilt altı dokularda sıvı birikimiyle oluşan ani şişliktir. Genellikle yüz, dudak, dil ve boğaz bölgesinde ortaya çıkar.
Tansiyon ilaçlarının özellikle ACE inhibitörü grubunda bu yan etki, nadir görülse de hayati tehlike oluşturabilir.
Belirtileri:
- Boğazda sıkışma veya şişme hissi
- Nefes almada güçlük
- Yüz, dudak veya dilde şişme
- Ses kısıklığı veya hırıltılı solunum
Bu belirtilerden biri bile varsa, acil tıbbi müdahale gereklidir.
İlaç hemen bırakılmalı ve 112 Acil Servis aranmalıdır.
Kimler Daha Dikkatli Olmalı?
- Daha önce ilaç alerjisi öyküsü olanlar
- Aynı anda birden fazla ilaç kullananlar
- Böbrek veya karaciğer hastalığı bulunanlar
- Uzun süre ACE inhibitörü tedavisi görenler
Bu gruptaki kişiler, ilaç değişikliği veya yeni bir tedaviye başlamadan önce mutlaka hekim kontrolünde olmalıdır.